19 Haziran, 2018

MUKADDİME



KİTAP İNCELEMESİ
KİTAP ADI: MUKADDİME
YAZAR : İBN HALDUN
***
Rahmetli Cemil Meriç “Ümrandan Uygarlığa” kitabında İbn Haldun ve eseri Mukaddimeden övgü ile söz edince,bizde kitabı okumaya karar verdik…
İbn Haldun, yedi ciltten oluşan “İlber tarihi” kitabını 5 ayda yazdı; ama biz bu kitabın bir ciltten oluşan mukaddimesini bir ayda ancak okuyabildik…
İşte bu birinci cilt, kitabın diğer kısımlarını gölgede bırakmıştır…
***
Ana ve babası Yemenli olan İbn Haldun,27 Mayıs 1332 tarihinde Tunus’ta dünyaya gelmiştir.
Ve 1406 yılında Mısırda ölmüştür…
İnternet ortamında hakkında o kadar çok bilgi var ki, mukaddimeyi okumadan bile, kitabı ve kendisi hakkında yorum yapabilirsiniz.
Ayrıca kitabı hazırlayan Süleyman Uludağ, kitabın giriş kısmına yazarla ilgili her şeyi kaleme almış ve yorumlamıştır…
Kitap hakkında bilgi sahibi olmak için sadece bu kısmı okumak bile yeterlidir…
Ancak yazar ve fikirleriyle ilgili özü yakalamak için yazarın yazdıklarını okumak uygun düşer…
Yazarın kendi yazdıklarından; ümran, asabiyet, bedevi, hadari, mülk gibi kelimelerin manasını sosyal tarihi olaylar içinde yerini ve etkilerini öğreniyorsunuz…
Yazarın derdi, sosyal olayları İslami pencereden anlatmaya çalışmak iken, birçok kişi onu kendi fikir çerçevesi içine sokmaya çalışmıştır…
Ama bunların hiçbirinin doğru olmadığını kitabı okuyunca daha iyi anlıyorsunuz…
***
Bu kitabı neden okumaya karar verdik?
Yazarın,
1- vahdet-i vücud, tekamül (evrim), Hilafet ve laiklik hakkında düşüncesini öğrenmek için…
2-“Devletlerde insanlar gibidir doğar, gelişir, büyür, ihtiyarlar ve ölürler” fikrini kaynağından okumak için…
3-“Devletler 3 nesil (120 yıl) sonunda ölürler” bilgisine ulaşmak için…
4-“sıcak, soğuk ve ılıman iklimlerde yaşayan insanlara iklimin etkileri nelerdir?” sorusuna cevap aramak için…
5-İktisadi açıdan yazarı erken Karl Marks’a benzetenlerin, iddialarında haklı olup olmadıklarını öğrenmek için…
6-"Ümran" kavramı nasıl olur da "medeniyet" kavramından daha geniş ve kucaklayıcı olduğunu kaynağından öğrenmek için…
7-Yazarın felsefe ve materyalizmi neden sevmediğini öğrenmek için…
8-Mukaddimenin neden Osmanlıda yasaklandığını öğrenmek için…
9-İbn Haldun’un Timur ile görüşmesinin nedenini öğrenmek için…
***
İbn Haldun’un hocası olmadığı gibi talebe ve takipçileri de (müritleri) olmamıştır…
İbn Haldun kaleme aldığı her yazının sonuna “en iyi bilen Allah’tır” ifadesini koymayı ihmal etmemiştir…
EN İYİ BİLEN ALLAH’TIR…