KİTAP İNCELEMESİ
***
KİTAP ADI: 1869 DA
TRABZONDAN ERZURUMA
KİTAP YAZARI: THÉOPHİLE DEYROLLE
***
Kitabın yazarı Deyrolle, Fransız’dır…
Ressam ve seramikçidir; ama devleti onu Osmanlı devleti
içinde arkeoloji çalışmaları yapması için görevlendirmiştir…
O yıllar, petrolün yeni bulunduğu yıllardır…
Ve II. Abdülhamit, bu tür yabancı arkeologların Anadolu’da petrol
aradığı istihbaratını almıştır…
Zaten yazar kitapta madenlerden sık sık söz etmektedir…
***
Trabzon’a gelip yerleşen Deyrolle, her gittiği yerde Trabzon
Valisinin kendine verdiği mektubu gösterdiği için hiçbir zorlukla
karşılaşmamıştır…
Akçaabat, Tirebolu, Batum, Gümüşhane, Bayburt, Erzincan,
Erzurum ve Van’da incelemeler yapmıştır…
Deyrolle, manzaraların çok güzel olduğundan dem vurmasına
rağmen hiç resim yapmamıştır…
Hâlbuki kendisi ressamdır…
Ama o Görünüşte avcılık, hayvan ve bitki koleksiyonculuğu
yapmıştır…
***
O yıllarda Rum, Ermeni ve Türkler bir arada yaşamaktaydılar…
Yazar kitapta Rum ve Ermenileri üçkâğıtçı, Türkleri ise
dürüst insanlar olarak ifade ettiğini belirtmeden geçmeyelim…
Hatta “Anadolu’da katliamlar, haydutluklar,
uydurma birer masaldan başka bir şey değildir.” dediğini de unutmayalım…
Ancak her nedense gittiği yerlerde,
Rum ve Ermenilerin evlerinde misafir kalmayı tercih etmekteydi…