KİTAP İNCELEMESİ
***
KİTAP ADI: ERMENİ MESELESİ
KİTAP YAZARI: YUSUF HİKMET BAYUR
***
Yazar 1891 yılında İstanbul’da doğdu…
Galatasaray Lisesi mezunu ve yüksek tahsilini Fransa’da tamamlamıştır…
Kurtuluş Savaşı ve Lozan’da görev aldı…
Siyasî hayatı 1933’te Manisa milletvekili olunca başladı…
Atatürk’ün ölümünden sonra İsmet İnönü muhalifliğine başladı…
Millet Partisi’nin kurucuları arasında yer aldı ve bu partinin genel başkanlığına kadar yükseldi…
Daha sonra Demokrat Parti listesinden bağımsız milletvekili olarak Büyük Millet Meclisi’ne girdi… Ancak iktidar partisinin din ve vicdan hürriyeti çerçevesinde din eğitimine vermek istediği önemi benimsemedi…
Dolaysıyla din eğitiminin modern Türkiye’nin geleceği için tehlikeli olabileceğini belirtmiştir…
Bayur ayrıca ibadet dilinin Türkçe olmasının gerektiğini savunmuştur…
27 Mayıs 1960’ta darbesinde Yassıada mahkemesinde yargılandı ve mahkûm edildi…
***
Kitabın konusu,
Osmanlı İmparatorluğunun parçalanması, Anadolu’nun taksimi planı çerçevesinde
oluşan Ermeni Meselesini irdelemektedir…
Rusya, İngiltere,
Almanya ve Fransa; Küçük Asya’nın (Anadolu) taksimi konusunda birbirilerine güvenmediklerinden
Ermenileri kullanmışlardır…
Ve Ermeniler,
doğuda yaptıkları zulme yöre halkı tarafından cevap verilince Osmanlıyı Avrupa’ya
şikâyet ettiler…
Avrupa’nın baskısı
karşısında devrin İttihat Terakki hükümet başkanı Mahmut Şevket Paşa, İngiltere,
Fransa, Almanya ve Rusya’dan doğuda görevlendirilmek üzere ıslahat askerleri ve
müfettişleri istemiştir…
Ama teklifte
bulunduğu devletler, bu teklife sıcak bakmaz…
Böylelikle Osmanlı
hükümetinin İngiltere ve Almanya'ya dayanarak ıslahat yapmak ve sivil işlerle
jandarmayı İngiliz, askeri ve kültür işlerini Alman uzmanları eline vererek bu
iki devletten yardım görmek ümidi boşa çıkmakla kalmaz, iş onun hiç beklemediği
ve ummadığı bir sonuca varır…
II. Abdülhamid'in
bin bir kurnazlıkla uyuttuğu 1895 ıslahat tasarısının daha çok çetin bir biçimde
ve Rus baskısı ve gözetimi altında ortaya çıkması ve yürütülmesi, Bu olay
Mahmud Şevket Paşa 'nın ve hükümetinin ne derece bilgisiz ve gafil olduklarını
ve kaş yapalım derken göz çıkarttıklarını gösterir…