11 Ocak, 2020

BOSTAN VE GÜLİSTAN




KİTAP İNCELEMESİ
***
KİTAP ADI: BOSTAN VE GÜLİSTAN
KİTAP YAZARI: ŞEYH SAD-İ ŞİRAZİ
***
Söze Şeyh Sad-i Şirazi’nin
“Sormaz ki bilsin, sorsa bilirdi; bilmez ki sorsun, bilse sorardı…” vecizesiyle başlayalım…
Ki yazarın bu tür aforizmaları günümüz paylaşım sitelerinde paylaşım rekorları kırmaktadır…
***
Yazar İran'ın önde gelen şairlerindendir…
Bostan ve Gülistan en önemli eserlerinin başında gelmektedir…
Bostan ve Gülistan bir kitap gibi gözükse de,”bostan” ayrı  “gülistan” ayrı kitaptır…
Bostan kitabı 655 yılında Şam'da yayınlanmıştır…
Her iki kitap 1340'ta matbaada basılmıştır...
Bostan Kitabı; Adalet, ihsan, aşk ve muhabbet, tevazu, rıza, kanaat, terbiye, sükût, tövbe ve dua gibi on bölümden oluşmaktadır…
Gülistan kitabi ise yukarıdaki kavramların harmanlanmış şeklidir…
Muhtemelen Yayınevi iki kitabı bu yüzden bir arada yayınlamıştır…
Bilirkişiler tarafından kitabın asıl adının “EDEPNAME” olduğu ifade edilmektedir…
***
Kıssadan-hisse hikâye derslerinden oluşan kitabın konuları genelde “edep” üzerinedir… 
HİKÂYE
Lokman’a sormuşlar, “Edebi kimden öğrendin?”
Lokman cevap vermiş, “Edebi edepsizden öğrendim!” demiş…
Yazar bu hikâyeyi başka bir hikâyeyle destekler…
HİKÂYE
İyi bir adamın edepsiz karısıyla diyalogu…
O kadın bir kere o iyi adama şöyle hakaret etti: “Sen babamın on altına satın alarak Frenklerin esaretinden kurtardığı adam değil misin zaten?”
İyi adamda, “Evet, on altına Frenk esaretinden kurtarıp yüz altına sana esir etti”  diye cevap verdi…
İyi bir adamın evinde fena bir kadın (edepsiz) varsa, o adam cehennem azabını dünyada çeker…
Kısaca kitap, “İnsan için dünya - ahret ilişkisini incelemektedir…
Yani, ahrette cennete ulaşa bilmek için, dünyada EDEP, İLLE DE EDEP” demektedir…
 ***
Yayınlanış tarihinden bu yana, klasik eser ve ders kitabı olarak gündemdeki yerini koruyan “Bostan ve Gülistan” kitabını okumanızı tavsiye ederiz…