KİTAP İNCELEMESİ
***
KİTAP ADI: BİR SAHTE DERVİŞİN ORTA ASYA GEZİSİ
KİTAP YAZARI: ARMİNİUS VAMBERY
***
Kitap, Arminius Vambery’nin hatıralarının bir kısmından
oluşmaktadır…
Yahudi bir ailenin aksak çocuğu olarak Macaristan’da dünyaya
gelen Vambery, on iki dil bilmekteydi…
Yirmi iki yaşlarında İstanbul’a gelerek yabancı diller
öğretmenliği yaptı…
Aynı zamanda Türk tarihinden bazı eserlerin çevirilerini
yaparak Almanca-Osmanlıca bir sözlük de yayınladı…
Macar İlimler Akademisi'nin desteği ile, Sünnî bir derviş
kılığında 1861-64 yılları arasında Ermenistan, İran ve Türkistan'ı gezdi ve
yolculuğundan coğrafya, toplumlarla ilgili kültür ve diller konusunda önemli
bulgular elde ederek geri döndü…
İngiltere Jeoloji
Enstitüsü'nün hizmetinde ve Birleşik Krallığın emrinde bir casus olarak Raşid
Efendi takma adıyla önce İstanbul'dan gemiyle Trabzon'a, oradan katır sırtında kervanlarla Tebriz ve İsfahan'a seyahat etti…
Oradan Tahran, Buhara, Semerkant ve Hive'ye gitti…
II. Abdülhamit’in güvenini kazanan Vanbery; İngiliz ve Türk
ajanı olduğunu söylüyordu…
Her ne kadar Ulu Hakan’ın güvenini kazandığı söylense de,
onu amacına yönelik kullanabilmek için ona yakınlık gösterdiği bir gerçektir…
Siyasi Siyonizm’i destekleyen Vanbery, Theodor Herzl ile II.
Abdülhamit’in tahtan indirilmesi ve Yahudilerin Filistin’e göçü için uğraştı…
***
Öteki dünyada ateşleri bol olsun…
